ไอซีที มหิดล

กล้วยไม้เป็นไม้ดอกเศรษฐกิจที่สำคัญชนิดหนึ่งของโลก โดยดอกกล้วยไม้มีมูลค่าการซื้อขายทั่วโลกปีละหลายหมื่นล้านบาท เช่นเดียวกันกับประเทศไทยที่ส่งออกกล้วยไม้เป็นอันดับ 1 ของโลก ซึ่งมี­มูลค่ามากถึง 2,000 ล้านบาทต่อปี โดยปัจจุบันกล้วยไม้มีสายพันธุ์ที่หลากหลาย ทั้งในรูปลักษณ์ของดอก ราก ลำต้น และใบ ซึ่งจำนวนชนิดพันธุ์ตามธรรมชาติ จำแนกเฉพาะที่นักพฤกษศาสตร์รู้จัก และ ตรวจสอบรายชื่อถูกต้องแล้วนั้น มีอยู่ไม่น้อยกว่า 25,000 ชนิด และ ไม่นับรวมกับสายพันธุ์ลูกผสมอื่น ๆ อีกมากมาย จึงเป็นเรื่องยากในการจดจำ และ ยากต่อการจำแนกสายพันธุ์กล้วยไม้สำหรับคนทั่วไป 

ดังนั้น ดร. วุฒิชาติ แสวงผล ผู้ช่วยคณบดี คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (ICT) มหาวิทยาลัยมหิดล จึงได้ร่วมกับ รองศาสตราจารย์ ดร. ศุภวงศ์ ทั่วรอบ หัวหน้ากลุ่มวิจัย Machine Intelligence and Knowledge Engineering อาจารย์ประจำกลุ่มวิชาวิทยาการคอมพิวเตอร์ นางสาว ณัฐนรี ศรกองแดง นางสาว พิมพ์พิสุทธิ์ คิ้วสุวรรณ และ นางสาว เกศสุดา ตันติเสรีรัตน์ ศิษย์เก่า คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร (ICT) มหาวิทยาลัยมหิดล พัฒนางานวิจัย “ออคิเดเตอร์ ระบบระบุสายพันธุ์และเชื่อมโยงข้อมูลกล้วยไม้แบบอัตโนมัติโดยใช้การเรียนรู้เชิงลึก” (ORCHIDATOR: An Intelligent Orchid Recognition and Knowledge Base System Using Deep Learning) หรือ แอปพลิเคชัน “ออคิเดเตอร์” ซึ่งผลงานวิจัยนี้ได้รับรางวัลสภาวิจัยแห่งชาติ : รางวัลผลงานประดิษฐ์คิดค้น รางวัลประกาศเกียรติคุณ สาขาเทคโนโลยีสารสนเทศและนิเทศศาสตร์ ประจำปีงบประมาณ 2564 จากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.)

งานวิจัย “ออคิเดเตอร์ ระบบระบุสายพันธุ์และเชื่อมโยงข้อมูลกล้วยไม้แบบอัตโนมัติโดยใช้การเรียนรู้เชิงลึก” ถูกพัฒนาขึ้นเพื่อช่วยในการระบุสายพันธุ์และเชื่อมโยงข้อมูลกล้วยไม้แบบอัตโนมัติ โดยใช้เทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ หรือ AI รวมไปถึงการใช้หลักการการเรียนรู้เชิงลึกด้วยโมเดลทางคณิตศาสตร์ ในการสร้างแอปพลิเคชันที่ช่วยให้ผู้ใช้งานสามารถสืบค้นข้อมูลของกล้วยไม้ได้อย่างง่าย สะดวกรวดเร็ว และมีความแม่นยำโดยเฉลี่ยถึงร้อยละ 95 โดยผู้ใช้งานสามารถถ่ายรูปกล้วยไม้ หรือ นำรูปถ่ายกล้วยไม้ที่ต้องการสืบค้นข้อมูล อัปโหลด เข้าแอปพลิเคชัน “ออคิเดเตอร์” และรอการประมวลผลข้อมูล จากนั้นผู้ใช้งานก็จะสามารถทราบได้ทันทีว่าเป็นกล้วยไม้สายพันธุ์ใด นอกจากนี้ แอปพลิเคชันยังสามารถบอกรายละเอียดเพิ่มเติมอื่น ๆ อาทิ ข้อมูลทั่วไปของกล้วยไม้ รูปทรงของกล้วยไม้ ฤดูกาลการออกดอก สีสัน รูปแบบลวดลายบนดอก และสถานที่จำหน่ายกล้วยไม้ ได้อีกด้วย

ในขณะนี้ แอปพลิเคชัน “ออคิเดเตอร์” สามารถระบุสายพันธุ์กล้วยไม้ที่กำลังเป็นที่นิยมได้ถึง 14 สายพันธุ์ ซึ่งกำลังอยู่ในขั้นตอนการพัฒนาโปรแกรมให้มีความแม่นยำ และมีศักยภาพในการระบุสายพันธุ์กล้วยไม้ไทยให้ครอบคลุมได้มากที่สุด โดยผู้ที่สนใจสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมจาก ดร. วุฒิชาติ แสวงผล ได้ที่ https://wudhichart.github.io/my-profile/